Czasem mam ochotę zatopić się we własnych emocjach, taplać się w nich bez umiaru, bez zważania na okoliczności, bez oglądania się na innych, bez rozsądku. Mam ochotę wykrzyczeć „Mam to w d…. Zrobię tak, bo chcę! CHCĘ I JUŻ! Bo tak czuję, bo muszę, bo… „. Powodów zawsze jest tyleż samo, co wymówek, czyli multum. Najważniejszy zaś jest taki, że zrobić coś pod wpływem impulsu jest zdecydowanie łatwiej, niż przeciwstawić się niepomocnym zachowaniom, które niejednokrotnie już wyprowadzały nas na manowce. Dziś biorę na tapet dwa pojęcia: dobrowolność i samowolność w ujęciu terapii DBT (nie słownikowym).
Zatem samowolne będą wszystkie te zachowania, które są nieskuteczne i niekorzystne zarówno dla nas, jak i dla naszego otoczenia. A jednak odtwarzanie ich wciąż od nowa zazwyczaj idzie nam intuicyjnie, bo w prosty sposób odpowiadają one na nasze bieżące potrzeby (które nie zawsze są tożsame z tym, co realnie jest dla nas i naszych bliskich zdrowe i pomocne). Te potrzeby często w bezpośredni sposób wypływają z naszych lęków, braków, zaburzeń. U jednych będą to zachowania pod wpływem emocji, u innych bezradność i niemoc, u jeszcze innych nadmierna kontrola, czy ucieczka od trudnych emocji np w uzależnienia.
Dobrowolność jest odwrotnością samowolności – robieniem tego, co jest potrzebne, słuchaniem swojego mądrego umysłu, czyli drogi środka pomiędzy racjonalnym, a emocjonalnym umysłem. Jest świadomym robieniem tego, co działa i odwracaniem się od tego, co nam nie służy. Proces wychodzenia z samowolności w stronę dobrowolności nie jest usłany różami. U osób przejawiających różnego typu wyuczone zachowania problemowe (związane częstokroć z zaburzeniami psychicznymi, ale nie tylko) jest to prawdziwa walka ze swoimi słabościami. I nie będę Wam kłamać, że ja tę walkę zawsze wygrywam. Ale jak już wygram, to wiem, że autentycznie zasługuję na poklepanie po pleckach.
Stworzyłam dla Was zestaw infografik na temat pojęć, które poznałam w tym roku, podczas mojego Treningu Umiejętności w ramach Terapii DBT. Mam nadzieję, że powyższa formuła prezentacji będzie dla Was przejrzysta i wniesie trochę świeżości 🙂
