PRL-owskie kostki. Co w nich fajnego?

Chyba przede wszystkim to, że istniejące już budynki mogą zostać na nowo adaptowane i stać się formą architektonicznego upcyklingu. Korzystamy więc z czegoś co już jest, nie budujemy na nowo, co najwyżej przebudowujemy, przeformułowujemy, przeinterpretowujemy (trudne słowo BTW ;)). Wierzcie mi, że początkowo zupełnie nie byłam do tego przekonana. No bo przecież wiadomo nie od dziś, że przerabianie typowo starych, przedwojennych, czy nawet klasycznie modernistycznych domów i mieszkań  jest fajne, modne i robi wrażenie. Wynika to z prostego faktu, że architektura tychże uchodzi częstokroć za klasyczną, lub przynajmniej ciekawą bo: starą, z historią, duszą, potencjałem. Ale domy – kostki? Nijakie, proste bryły zbudowane najczęściej na planie kwadratu, „na jedno kopyto”, „PRL wiecznie żywy”, „ni to stare, ni to nowe”. Jednocześnie częstokroć po licznych (niekoniecznie trafionych) przeróbkach w duchu kapitalistycznych przemian. Czy to się może komuś podobać?

Na pewno podoba się pasjonatom, którzy dostrzegają w tej sześciennej prostocie formy – PRL-owską odpowiedź na modernizm, ograniczoną rzecz jasna ówczesnym budżetem i prawem budowlanym, które nie zezwalało aby powierzchnia mieszkalna w domu jednorodzinnym przekraczała 110 m2. Obchodzono to prawo na przeróżne sposoby: budowano tarasy z fundamentami pod przyszłą dobudówkę, robiono wysokie podpiwniczenie (nawet do 2,2 m), które służyć miało jako niski parter, czy też w tym samym celu – wysokie poddasze. Równie popularne były niskie kostki – takie jak moja. W tej wersji oficjalnie nie mamy dwóch pięter mieszkalnych, tylko jedno – tzw wysoki parter, a więc powierzchnia takiego piętra zajmować mogła pełne 110 m2. Wynika to z tego, że niski parter ma wysokość ok 2,10m i oficjalnie był traktowany jako pomieszczenia gospodarcze, a nie mieszkalne.

Kiedyś już wspominałam, że plusem niskich kostek (abstrahując od wyglądu, bo zazwyczaj prezentują się mniej proporcjonalnie niż wysokie kostki) jest zarówno wejście do domu na poziomie gruntu jak i możliwość zrobienia tarasu wychodzącego bezpośrednio do ogrodu. W przypadku wysokich kostek do wejścia zawsze prowadzą schodki – podobnie ma się sprawa z tarasami, które wcale nie są w starych wersjach kostek popularne. Zazwyczaj zastępowały je balkony, lub tarasy na pierwszym piętrze. Niejednokrotnie by dostać się do ogrodu trzeba było skorzystać z drzwi frontowych i okrążyć cały budynek (do dziś tak jest w przypadku większości kostek na mojej ulicy).
Dziś mam dla Was zdjęcie mojego domu w trakcie remontu w 94′ roku. Swoją drogą – nadal mamy te kafelki w garażu 😉 Wówczas budynek przeszedł remont generalny i po tynkowym szarym baranku nie zostało śladu – a wiele kostek wokół nadal jest nim pokrytych. I czasem sobie myślę jak to musiało wyglądać w latach 70-tych, 80-tych kiedy zapewne 90% lub więcej budynków miało te same fasady. Można powiedzieć, że w przeciwieństwie do dzisiejszej architektonicznej Sodomy i Gomory (dobudówki, spadziste dachy, wszystkie kolory tęczy) – było całkiem minimalistycznie i spójnie. Marzyło by mi się cofnąć te 40 lat wstecz i zobaczyć jak wyglądało w tamtych czasach moje osiedle. 
A w ramach ciekawostki dodam, że dzięki @misiabrach zaczęłam zwracać uwagę na to, że kostki różnią się… dachami! Nie wiem czemu, ale zawsze mi się wydawało, że wszystkie kostki mają płaskie dachy tak jak moja. Tymczasem owszem – dotyczy to większości budynków powstałych w latach 70-tych (mój został wybudowany w 76′ roku). Natomiast te z lat 80-tych czy 90-tych często mają dachy kopertowe, o niskim nachyleniu – oczywiście teraz już zawsze zwracam na to uwagę 🙂 W każdym razie mamy z Misią (i zapewne @martyna_nas_urzadzi też się pod tym podpisze) taką misję, żeby szerzyć #kostkultura i pokazywać, że ta architektura też ma swój urok i charakter. A wy co sądzicie? Przekonałam Was choć trochę do #kostkapolska?